Explorar o glosario utilizando este índice
D
dación
s.f. dación, cesión. Dación en pago: dación en pagamento
dado -a
adx. e pt. Dado. Dada cuenta: informado/da. Dado que: dado que, visto que, xa que
damnificación
s.f. damnificación
damnificador -a
adx. damnificador
damnificar
v.t. damnificar
dar
v.t. e p. dar. Dar abasto: dar abasto, ser abondo, chegar. Dar audiencia: dar audiencia. Dar aviso: avisar. Dar comienzo: comezar, iniciar. Dar cuenta: dar conta, informar. Dar cumplimiento: dar parte, notificar, comunicar, avisar. Dar traslado: comunicar. Darse cuenta: darse (de) conta, decatarse. Darse de alta: inscribirse. Darse de baja: excluírse, deixar de pertencer, retirarse.
daño
s.m. dano. Daños y perjuicios: danos e perdas
debe
s.m. debe. Debe y haber: debe e haber
deber
v.t. e i. deber // s.m. deber, obriga
debido -a
adx. e pt. debido. Debido a: debido a, por causa de, por razón de, por mor de
decaer
v.i. decaer. Decaer en su derecho: perder o dereito (unha persoa) // prescribir, caducar
decidir
v.t., i. e p. decidir(se) , acordar, convir
decir
v.t. dicir. A decir verdad: francamente, con franqueza, con sinceridade, a dicir verdade
decisión
s.f. decisión, acordo, resolución
declaración
s.f. declaración
declarar
v.t., i. e p. declarar(se)
declarativo -a
adx. declarativo
declaratorio -a
adx. declaratorio
declinar
v.t. e i declinar
declinatoria
s.f. declinatoria
decomisar
v.t comisar, requisar, incautar
decomiso
s.m. comiso, confiscación (f.)
deducir
v.t. deducir, alegar
defecto
s.m. defecto, deficiencia. En su defecto: de non o haber, na súa ausencia, no seu lugar, de non existir, en todo caso. En defecto de: a falta de. Defecto de forma: defecto de forma.
defensor-ra
adx. e s. defensor
defensorio
s.m. defensorio
defensoría
s.f. defensoría
deficitario -a
adx. deficitario
definitivo -a
adx. definitivo , decisivo, terminante
defraudación
s.f. defraudación
defraudador -a
adx. e s. defraudador
defunción
s.f. defunción , defunción, morte, óbito, deceso, pasamento, falecemento
dejación
s.f. renuncia, desestimento, cesión, abandono, deixamento (de bens, dereitos, obrigas), desistencia (dun preito). Dejación de bienes: renuncia, abandono de bens. Dejación en la demanda: desistimento da demanda.
dejar
v.t. deixar. Dejar nota: anotar, deixar nota. Dejar sin efecto: deixar sen efecto
delación
s.f. delación, denuncia
delatar
v.t. delatar, denunciar
deliberación
s.f. deliberación
deliberar
v.i. deliberar, discutir, tratar, debater
delictivo -a
adx. delituoso
delictuoso -a
adx. delituoso
delimitación
s.f. delimitación
delincuencia
s.f. delincuencia
delincuente
adx. e s. delincuente
demanda
s.f. demanda , pedimento (m.), petición
demandado -a
adx. e s. demandado
demandante
adx. e s. demandante
demarcación
s.f. demarcación
demora
s.f. demora, mora, tardanza, adiamento (m.), aprazamento (m.). Intereses de demora: xuros de mora. Sin demora: de contado, rápido, sen demora
denegación
s.f. denegación. Denegación de auxilio: omisión de socorro, denegación do deber de socorrer, omisión do deber de socorrer
denunciante
adx. e s. denunciante
dependencia
s.f. dependencia , subordinación
dependiente
adx. e s. dependente
deponer
v.t. depoñer, depor, destituír // v.i. depor, declarar. Deponer como testigo: depoñer como testemuña
depositante
adx. depositante
depositario -a
adx. e s. depositario (dunha cantidade, dun segredo) // tesoureiro (dunha tesourería)
depositaría
s.f. tesourería
depreciación
s.f. depreciación
derecho
adx. e s.m. dereito. Derecho de acrecer: dereito de acrecentamento. Derecho de paso: pasantía, pasaxe. Derecho consuetudinario: dereito costumeiro ou consuetudinario. Derecho procesal: dereito procesual. Derechos humanos: dereitos humanos. Derechos reales: dereitos reais. Conforme a derecho: segundo dereito. De derecho: de dereito. Derechohabiente: o que recibe o dereito. Derecho de habitación: dereito de vivenda. Derecho financiero: dereito financeiro. Derecho de petición: dereito de pedimento. Derecho procesal: dereito procesual. Derecho de tanteo: dereito de tenteo, dereito de tento, dereito de tanteo. Como en derecho mejor proceda: como corresponda en dereito, como proceda en dereito. De pleno derecho: de pleno dereito. Lo que a su derecho convenga: o que conveña ao seu dereito
derogación
s.f. derrogación
derogar
v.t. derrogar, abrogar, abolir, revogar
derogatorio -a
adx. derrogatorio , derrogador, anulatorio
derrama
s.f. derrama (repartición dun imposto)
derramar
v.t. derramar (repartir un imposto)
desacato
s.m. desacato, desobediencia
desacuerdo
s.m. desacordo , desconformidade
desafuero
s.m. desaforo, desaforamento , atropelo, desmán, asoballamento, abuso
desahuciar
v.t. e p. desafiuzar, botar // desesperanzarse
desahucio
s.m. desafiuzamento. Orden de desahucio: orde de desafiuzamento
desalojar
v.t. e i. desaloxar
desamortización
s.f. desamortización
desamortizar
v.t. desamortizar
desarrollar
v.t. e p. desenvolver(se) // desenrolar (desfacer un rolo)
desarrollo
s.m. desenvolvemento
descendencia
s.f. descendencia
desconfiar
v. i. desconfiar
desconocer
v.t. descoñecer
desconocido -a
adx. e s. descoñecido
descubierto -a
adx. e s.m. descuberto
descubrir
v.t. e p. descubrir(se)
desembargar
v.t. desembargar
desembolsar
v.t. desembolsar, pagar
desembolso
s.m. desembolso
desempeñar
v.t. e p. desempeñar(se)
desempleado -a
adx. e s. desempregado
desempleo
s.m. desemprego, paro
desenvolver
v.t. desenvolver, desenvurullar (un paquete) // v.t. e p. desenvolver(se) (un proxecto, unha acción, etc.)
desestimación
s.f. desestimación
desestimar
v.t. desestimar, desbotar. Desestimar una demanda: rexeitar unha demanda
desfalco
s.m. desfalco, desfalcamento
desglosar
v.t. desagregar, detallar, especificar // desagregar, separar, repartir
desglose
s.m. detalle, especificación, pormenorización // desagregación, separación (de autos, de expedientes), reparto
desgravación
s.f. desgravación
desheredación
s.f. desherdamento (m.)
designación
s.f. designación
designar
v.t. designar, nomear , designar
desistimiento
s.m. desistencia (f.), desistimento
deslindar
v.t. deslindar, estremar, deliñar, derregar
deslinde
s.m. deslindamento, deslinde, derrega, estrema. Deslinde y amojonamiento: deslindamento e marcaxe
despachar
v.t. e i. despachar
despedir
v.t. e p. despedir(se)
despenalización
s.f. despenalización
despenalizar
v.t. despenalizar
despliegue
s.m. desenvolvemento // demostración, exhibición, ostentación
desposeer
v.t. desposuír // v.p. renunciar (ó que se posúe), desprenderse, prescindir
desposeimiento
s.m. desposuimento
destajo
s.m. axuste. A destajo, a obra feita, ao axuste, a traballo feito
destinatario -a
adx. e s. destinatario
destitución
s.f. destitución
destituir
v.t. destituír, depoñer, cesar, relevar, suspender
desvalorización
s.f. desvalorización, devaliación
desvalorizar
v.t. e p. desvalorizar(se)
desventaja
s.f. desvantaxe
detallar
v.t. detallar, pormenorizar
detalle
s.m. detalle, particularidade, pormenor, miudeza // conta, factura ou lista detallada. En detalle: polo miúdo. Al detalle: polo miúdo
detallista
s. retallista, vendedor polo miúdo
detasa
s.f. detaxa, rebaixa, dedución, desconto (m.)
detener
v.t. deter, parar // arrestar, prender
detentación
s.f. retención
detentar
v.t. deter, reter (algo sen dereito)
detentor-ra
adx. e s. retentor, detentor
deterioro
s.m. deterioración (f.), estrago
determinación
s.f. determinación, resolución
determinar
v.t. e p. determinar(se)
detractar
v.t. detraer, subtraer // difamar
detrimento
s.m. detrimento, prexuízo
deuda
s.f. débeda. Safisfacer una deuda: pagar unha débeda. Deuda a corto o largo plazo: débeda a curto ou longo prazo. Deuda flotante: débeda flotante. Deuda garantizada: débeda garantida
deudor-ra
adx. e s. debedor
devaluación
s.f. depreciación , devaliación
devaluar
v.t. depreciar, desvalorizar
devengado -a
adx. devindicado, acumulado, recibido
devengar
v.t. devindicar, adquirir ou ter o dereito a percibir, percibir // retribuír // producir, acumular (xuros). Estas dietas se devengarán desde el día en que pase la frontera: estas axudas de custo devindicaranse dende o día en que pase a fronteira
devengo
s.m. devindicación, dereito á percepción, percepción // acumulación. Las gratificaciones por servicios extraordinarios no podrán ser periódicas en su devengo: as gratificacións por servizos extraordinarios non poderán ser periódicas na súa devindicación. Período de devengo: período de devindicación
devolución
s.f. devolución
devolutivo -a
adx. devolutivo
difamación
s.f. difamación
diferencia
s.f. diferenza. A diferencia de: a diferenza de, ao contrario de, en contraposición a
diferir
v.t. diferir, adiar, retrasar // v.i. diferir, diferenciarse
dilación
s.f. dilación, atraso
dilapidación
s.f. dilapidación
dilapidar
v.t. dilapidar, desbaldir, estragar, malgastar
dilatorio -a
adx. dilatorio
diligencia
s.f. dilixencia, xestión, trámite (m.). Diligencias para mejor proveer: actuacións para mellor resolver. Evacuar una diligencia: realizar unha dilixencia
diligenciar
v.t. dilixenciar, tramitar
dimanar
v.t. dimanar, xurdir, manar (auga)
dirección
s.m. dirección // enderezo (indicación do nome e domicilio).
directiva
adx. e s. directiva
dirigir
v.t. dirixir, mandar, enviar / dirixir, conducir, rexer / dirixir, conducir, guiar (un vehículo)
discernimiento
s.m. discernimento. Discernimiento de la tutela: outorgamento (concesión) da tutela. Discernimiento de tutor: nomeamento de titor
disentimiento
s.m. disentimento, desacordo
disfrutar
v.t. gozar, beneficiarse, desfrutar
disfrute
s.m. gozo, beneficio
dispensable
adx. dispensable
disponer
v.t. i p. dispoñer(se), dispor(se)
disponibilidad
s.f. dispoñibilidade
disponible
adx. dispoñible
disposición
s.f. disposición. A su disposición: ao seu dispor
distribuidor-ra
adx. e s. distribuidor
distribuir
v.t. distribuír, repartir
disuasivo -a
adx. disuasivo
disuasorio -a
adx. disuasorio
documento
s.m. documento. Documento fehaciente: documento fidedigno (autenticado, indubitado)
dolo
s.m. dolo. De mediar dolo: se hai dolo
domiciliar
v.t. e p. domiciliar(se)
donativo
s.m. donativo, doazón (f.)
dorso
s.m. dorso. Al dorso: no dorso
drogadicción
s.f. drogadicción
duplicado -a
adx. duplicado
duplicar
v.t. duplicar, dobrar
débito
s.m. débito, cargo, débeda
día
s.m. día. Estar al día: estar ao corrente. Día de autos: día dos feitos. Día hábil: día hábil. En su día: no seu día, no seu momento, cando corresponda