DATOS BÁSICOS DA LINGUA GALEGA
Competencia e usos
Dentro do marco das chamadas linguas minoritarias europeas, a galega é, con diferenza unha das que mostra unha maior fortaleza no que se refire a número de falantes.
Tres cuartas partes da poboación censada en Galicia fala o galego en maior ou menor medida
Segundo a Enquisa estrutural a fogares 2018, elaborada polo Instituto Galego de Estatística, tres cuartas partes da poboación censada en Galicia fala o galego en maior ou menor medida, o que quere dicir que arredor de dous millóns de persoas usan habitualmente a lingua propia de Galicia na súa vida diaria (relacións familiares, sociais, laborais etc.).
Se se efectúa unha análise comparativa en relación cos datos correspondentes ás enquisas precedentes, entre o 2003 e o 2013 obsérvase un descenso na porcentaxe de persoas que, habitualmente, se comunican en galego na súa vida ordinaria, en tanto que nos últimos 5 anos ese proceso parece conterse, cun incipiente repunte asentado no crecemento das opcións bilingües.
Galicia | 2003 | 2008 | 2013 | 2018 |
---|---|---|---|---|
En galego sempre | 42,98% | 29,96% | 30,84% | 30,33% |
Máis galego ca castelán | 18,22% | 26,44% | 20,06% | 21,55% |
Máis castelán ca galego | 18,73 % | 22,45 % | 22,00% | 23,14% |
En castelán sempre | 19,56 % | 20,05% | 25,95% | 24,21% |
Outras situacións | 0,50 % | 1,10 % | 1,15% | 0,77% |
Total | 100,00 % | 100,00 % | 100,00% | 100,00% |
Falantes de galego “en maior ou menor medida” | 79,93 % | 78,85 % | 72,9% | 75,02% |
IGE. Enquisa estrutural a fogares.
Nota: os datos fan referencia á poboación de 5 ou máis anos.
É verdade que preocupan os índices de falantes novos e o mantemento da transmisión interxeracional nas cidades máis grandes de Galicia, pero, paralelamente, é innegable que existen puntos fortes nada desdeñables á hora de facer unha análise obxectiva:
- Tres cuartas partes da poboación falan galego en maior ou menor medida, algo que sucede en moi poucas comunidades cunha lingua minoritaria.
- Os maiores descensos de falantes de galego prodúcense entre aqueles que non tiveron ensino en galego (realmente entre os nacidos antes de 1973).
- Incrementouse notablemente o número de persoas bilingües (galego –castelán) así como os usos bilingües.
- A presenza da lingua aumentou no ensino: nas relacións entre o alumnado, entre estes e o profesorado... Un 72,72% do alumnado preuniversitario afirma recibir tanta docencia en galego como en castelán.
Competencia
Na Enquisa estrutural a fogares do ano 2013 e na do ano 2018, aumentou o número de persoas que di ter un grao alto de coñecemento oral e escrito do galego. É unha recuperación especialmente importante porque a tendencia previa, tal e como pode deducirse da comparación dos datos do 2003 e do 2008, era de descenso.
Persoas que saben falar galego | Persoas que saben escribir galego | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2003 | 2008 | 2013 | 2018 | 2003 | 2008 | 2013 | 2018 | |
Moito | 67,94% | 54,13% | 57,31% | 57,59% | 28,08% | 25,25% | 29,40% | 29,54% |
Fonte: IGE. Enquisa estrutural a fogares.
A familia segue a ser a principal vía de aprendizaxe do idioma galego: o 83,36% dos galegos aprendeu a falar o galego neste ámbito. Con todo, cómpre ter en conta que, se nos cinximos á poboación menor de 30 anos, a escola supera a familia como medio de aprendizaxe. Aínda así, un 70% dos mozos sinala a familia como un dos seus espazos de aprendizaxe da lingua.